Zelena plesan kod jabuke je sa ekonomskog aspekta najznačajnije oboljenje jabuke koje se javlja na plodovima nakon berbe.
U literaturi se još naziva i meka trulež plodova.
Zelena plesan kod jabuke je oboljenje koje prouzrukuje gljiva Penicillium expansum i često je prisutna na uskladištenim plodovima. Pored direktnih šteta na plodovima, postoje i indirektne koje nastaju kada nezaraženi plodovi poprimaju karakterističan “plesniv” miris i ukus od zaraženih plodova. Takođe, patogen ne nanosi samo štete u proizvodnji jabuke za svežu potrošnju nego i prerađivačkoj industriji, jer stvara mikotoksin patulin koji umanjuje kvalitet soka. Ako se patulin nađe u džemovima to znači da je za pripremu tih proizvoda korišćeno voće kontamirano plesnima koje su stvorile patulin i izluče ga u voće. Mikotoksin se prenosi u proizvod, jer je termički stabilan i teško se razgrađuje na visokim temperaturama.
Spore Penicillium expansum prisutne su svuda i mogu dugo da se održe u nepovoljnim uslovima spoljne sredine. Oprema za branje, gajbice, linije za pakovanje plodova i skladišta su obično kontamirana sporama patogena.
Primarna mesta su povrede koje nastaju tokom branja i pakovanja plodova. Patogen može da prodre preko lenticele i to se uglavnom javlja kod prezrelih plodova ili plodova koji su bili izloženi stresu (prekomerno navodnjavanje u sušnom periodu).
Najvažnije je sprečiti oštećenje plodova tokom berbe i pakovanja. Veoma je važno da nakon berbe što pre uneti plodove u prohlađena skladišta. Obavezno uraditi dezinfekciju skladišta i za ovu namenu u svetu se najčešće koristi hlor (100 ppm) ili natrijum o-fenilfenat u koncentraciji od 0,3 % do 0,5 %. Primena fungicida pre berbe na bazi strobilurina, boskalida, tiofanat metila uz poštovanje karence može smanjiti pojavu zelene plesni na plodovima jabuke.
Kontaminacija voća i prerađevina od voća nije samo rizična po zdravlje, već dovodi i do ekonomskih gubitaka. Mikotoksini su odgovorni za milione dolara gubitaka godišnje zbog razvoja bolesti kod ljudi i životinja i odbačenih kontaminiranih proizvoda.
Korišćeni materijal „Priručnik za integralnu proizvodnju i zaštitu jabuke“
Pripremila: Biljana Nikolić, dipl. inž. polj.
psss.rs
Možda Vas interesuje i Jesenja sadnja voćaka
