Proces formiranja cvetnih začetaka je dugotrajan i veoma složen i kod višnje je jednokratan i od njega zavisi rodnost.
Deljenje pupoljaka na cvetne i vegetativne kod višnje se dešava sredinom prethodne godine, tj. u drugoj polovini vegetacije, i produžava se tokom jeseni i zime, sve do početka pupljenja.
To praktično znači da u našim uslovima početak formiranja cvetnih pupoljaka počinje od kraja juna i u toku jula meseca, pa do kraja vegetacije.
Sam proces diferenciranja kod višnje traje 8-10 meseci, dok je pupoljak morfološki formiran kao cvetni za 3-5 nedelja, što praktično znači da u jesenjim i zimskim mesecima možemo odrediti na osnovu spoljašnjih karakteristika koji su se pupoljci diferencirali u cvetne.
Koliki će broj pupoljaka biti pretvoren u cvetne uslovljen je činiocima nasledne, biohemijske, ekološke i agrotehničke prirode.
Osnovno je da u stablu mora postojati fiziološka ravnoteža između ugljenih hidrata i mineralnog azota. Previše azota pojačava vegetativni porast i smanjuje rodnost, dok previše ugljenih hidrata smanjuje rodnost i porast.
Od ekoloških činilaca najbitniji za formiranje pupoljaka su osvetljenje, vlaga i temperatura.
Od agrotehničkih mera najbitnije su orezivanje, đubrenje, navodnjavanje, savijanje grana itd.
Etape diferenciranja cvetnih pupoljaka
Sam proces diferenciranja cvetnih pupoljaka prolazi kroz tri velike etape.
Prva etapa, koja nastupa početkom diferencijacije, odlikuje se brzim razvitkom pupoljka, i kod višnje su svi organi cveta začeti već krajem oktobra.
Druga etapa nastupa ulaskom u zimsko mirovanje i karakteriše se sporijim razvitkom ili prekidom u razvitku pupoljaka pod uticajem niskih t.
Treća etapa, koja se odlikuje ubrzanim razvitkom pupoljaka, nastupa krajem zime – početkom proleća, kada se obnavlja aktivnost razmene materija, što dovodi do formiranja konačnih dimenzija organa cveta i završava se cvetanjem.
Mihajlo Žikić dipl. inž. voćarstva i vinogradarstva
