U oktobru i novembru zasniva se proizvodnja povrća koje ima kraći period vegetacije.
Ukoliko je to proizvodnja u plastenicima vrlo uspešno se može organizovati proizvodnja luka. Biljka jako dobro podnosi i niske temperature, a u slučaju opasnosti od izmrzavanja obavezno je prekrivanje agrilom i duplim folijama.
O proizvodnji mladog luka u plasteniku tokom jesenje-zimskog perioda piše Jelena Stojiljković, savetodavac za ratarstvo i povrtarstvo PSSS Leskovac.
Proizvodnja mladog luka u plasteniku tokom jesenje-zimskog perioda
Nakon skidanja glavnog useva u plasteniku tokom jesenje-zimskog perioda na području Jablaničkog okruga slobodne površine se tokom oktobra i novembra zasade nekom povrtarskom kulturom sa kraćim periodom vegetacije koje će tokom zimskog perioda i rano u proleće biti ponuđeno tržištu kao sveže povrće.
Jedna od kultura koja se vrlo često može pronaći u plastenicima jeste luk i to najčešće crni i beli.
Nije poželjno više godine za redom saditi luk na istoj površini zbog pojave bolesti i štetočina.
Nakon čišćenja plastenika zemljište treba nađubriti i kvalitetno pripremiti.
Količine primene đubriva najbolje je prilagoditi prethodno urađenoj analizi zemljišta.
Najčešća priprema zemljišta odvija se rotofrezom jer je poželjno pripremiti zemljište sitno-mrvičaste strukture. Kvalitetna priprema zemljišta olakšava obeležavanje traka (najčešći način sadnje), a kasnije i samu sadnju.
Sadnja lukovice najčešće se obavlja počekom oktobra i može trajati do kraja novembra zavisno od potrebe tržišta i temperaturnih uslova tokom perioda vegetacije.
Najčešće se sadi u redove – trake sa međurednim rastojanjem 10-12 cm i maksimalnim rastojanjem u redu do 5 cm.
Često se u redu obavlja gušća sadnja uz utrošak lukovice za sadnju 6-7 kg/m2, zavisno od krupnoće glavice.
Pregusta sadnja nije poželjna kako ne bi došlo do pojave “potpaljivanja” i propadanja useva.
Luk za upotrebu “mladog luka” ne sadi se na punu dubinu, tako da se i sama sadnja odvija znatno brže.
Pre same sadnje lukovice treba klasirati, odbaciti sve oštećene lukovice.
Ako se želi brže i ujednačenije nicanje lukovice se mogu potopiti u vodu (t 40-45 ºC) da odstoji 12 sati ili odsecanjem vrata lukovice.
Nakon sadnje bitno je zalivanje vodom temperature oko 30 ºC, i to će dodatno ubrzati proces nicanja.
Klijanje i nicanje počinje već na 2-3 ºC.
Pri povoljnim uslovima iz lukovice se brzo razvija koren i listovi i obrazuje mladi luk (belo lažno stablo sa zelenim listovima).
Na brzinu rasta i razvoja, kao i broj mladih biljaka može uticati krupnoća lukovice i broj “gnezda” sa klicama. Ako je veći broj gnezda biće više mladih biljaka.
Luk najbolje uspeva pri optimalnoj temperature od 18 ºC, ali biljka jako dobro podnosi i niske temperature.
Osim prvog zalivanja nakon sadnje i redovnog zalivanja tokom vegetacije, ako želimo da ubrzamo vreme pristizanja mladog luka poželjno je da se održava temperatura od 15-18 ºC. Niže temperature (oko 5 ºC) neće naneti štetu usevu, samo će usporiti vegetaciju.
Ako nastupi hladniji period tokom zime obavezno je prekrivanje agrilom i duplim folijama kako usev nebi promrzao.
Zalivanje se najčešće obavlja rasprskivačima.
Poželjno je usev u fazi 2-3 lista folijarno prihraniti 0,2 % rastvorom azotnim đubrivom. Do kraja vegetacije mogu se obaviti 2-3 prihrane azotnim đubrivom, zavisno od stanja useva i potrebe biljaka.
Kako ne bi došlo do žućenja listova i štete na biljkama, kada nisu suviše niske temperature, plastenike redovno provetravati.
Zavisno od temperature i primenjene agrotehnike, luk za tržište tržišnu zrelost dostiže za 20-45 dana od sadnje.
Čupanje, čišćenje i prodaja mladog luka najčešće se odvija sukcesivno, zavisno od organizacije i realizacije prodaje.
Foto: pixabay.com
