Porast dnevnih temperatura u februaru pokrenuo je buđenje vegetacije. Ovakvi meteorološki uslovi, temperature preko 10 °C izazvali su buđenje vegetacije, a sa njom i buđenje različitih prouzrokovača biljnih bolesti, štetnih insekata i grinja u voćarskim zasadima i vinogradima.
Osnovna mera zaštite koja se obavlja na početku vegetacije je Plavo prskanje. Ovo tretiranje predstavlja preventivnu zaštitu voćaka i vinove loze od prouzrokovača bolesti, štetnih insekata i grinja koji prezimljavaju u krošnji biljaka, rak – ranama, oko pupoljaka i pukotinama u kori stabla. Prouzrokovači bolesti, štetni insekti i grinje mogu izazvati velika oštećenja višegodišnjih zasada i prouzrokovati velike materijalne štete poljoprivrednim proizvođačima.
Rane nastale nakon obavljene rezidbe predstavljaju pogodne ulaze za razvoj patogena. Iz tog razloga je nakon obavljene rezidbe, a pre početka listanja, potrebno obaviti zaštitu upotrebom fungicida na bazi bakra, odnosno izvršiti plavo prskanje biljaka.
Koji prouzrokovači bolesti i štetočine se suzbijaju plavim prskanjem?
Na početku vegetacije, veliki broj patogena može da izazove oštećenja u voćarskim zasadima.
Upotrebom bakarnih fungicida efikasno se suzbijaju prouzrokovači bolesti poput Stigmina carpophilla koja prouzrokuje šupljikavost lista. Štetu uzrokuje na trešnji, kajsiji, višnji, breskvi, šljivi i drugim koštičavim voćkama, a simptomi ovog patogena vidljivi su na lišću, na kome se javljaju pege crvenkaste boje sa hlorotičnim oreolom, a šupljine nastaju zbog izumiranja i ispadanja tkiva.
Cytospora cincta je još jedan prouzrokovač bolesti koji dovodi do sušenja voćaka i izazivanja rak-rana. Ovo oboljenje izaziva prevremeno odumiranje stabala koja su pretrpela neko oštećenje mehanički prouzrokovano rezidbom, košenjem, ali i meteorološkim nepogodama kao što su mraz ili grad.
Ekonomski najznačajnija bolest breskve i nektarine je kovrdžavost lista. Prouzrokuje je Taphrina deformans koja prezimljava na deblu, na granama, a odmah sa početkom vegetacije predstavlja opasnost za pupoljke i mlade zelene listove. Kao što joj i ime kaže, dolazi do deformisanja lista odnosno do njegovog zadebljanja i kovrdžanja, što dalje rezultira njegovim prevremenim opadanjem i defolijacijom biljaka.
Gljive iz roda Monilinia predstavljaju ozbiljnu pretnju za koštičave voćke, jer prouzrokuju monilioze odnosno sušenje, kako cvetova, tako i rodnih grančica. Najčešće „napadaju“ breskvu, višnju, trešnju, kajsiju i šljivu prouzrokujući sušenje cvetova, grančica, a kasnije i trulež plodova.
Infekcija se ostvaruje preko cveta, tačnije preko plodnika, a sa cveta se širenje obavlja na grančice biljke.
Taphrina pruni – prouzrokovač rogača šljive, uzrokuje velike gubitke proizvođačima ove voćne kulture. Bolest je najvidljivija na plodovima kod kojih se javljaju deformacije, odnosno oni rastu velikom brzinom, izgledom podsećaju na rog, najčešće nemaju košticu – ona je oštećena ili je prisutan rudiment.
U ovom periodu opasnost za zasade voćaka predstavljaju fitopatogene bakterije iz roda Pseudomonas koje napadaju listove, plodove, cvetove, pupoljke, grane i deblo voćaka, nakon čega dolazi do pojave smolotičine, rak – rana, sušenja i odumiranja voćaka.
Pored navedenih prouzrokovača biljnih bolesti, biljne i štitaste vaši, kao i crvena voćna grinja (Panonychus ulmi) mogu stvoriti velike probleme ukoliko dođe do njihovog prenamnoženja. Crvena voćna grinja napada jabuke, ali se može hraniti i na drugim voćarskim kulturama. Usled njihove ishrane dolazi do pojave bronzavosti lista, kasnije sušenja i opadanja. Biljne i štitaste vaši sisaju sokove, formiraju kolonije, dolazi do deformacija listova, iscrpljivanja biljaka i stvaranja medne rose nakon koje se razvijaju gljive čađavice.
Kako najefikasnije suzbiti sve najznačajnije prouzrokovače bolesti, štetne insekte i grinje u voćarskim zasadima na početku vegetacije?
Pomenuti prouzrokovači bolesti, štetni insekti i grinje, koji stvaraju štete voćarskim kulturama, mogu se efikasno suzbiti upotrebom odgovarajućih hemijskih preparata.
Prolećno tretiranje se efikasno može izvršiti korišćenjem fungicida BAKARNI OKSIHLORID 50 ili CUPROZIN 35 WP u kombinaciji sa insekto-akaricidom GALMIN.
Fungicide i baktericide BAKARNI OKSIHLORID 50 i CUPROZIN 35 WP odlikuje izuzetna perzistentnost na biljnim delovima i u voćarskim zasadima. Njihova postojanost u voćarskim zasadima se ogleda u tome što poseduju aktivnu materiju bakar iz bakar oksihlorida, kao najperzistentniji oblik bakra. Perzistentnost se ogleda u sporom otpuštanju Cu++ iz rastvora u spoljašnju sredinu. Takođe, slabija rastvorljivost u vodi ukazuje na to da se teže spiraju kišom.
Uloga preparata Galmin je da, osim toga što suzbija sve prezimele forme štetnih insekata i grinja, omogući duže zadržavanje bakarnih fungicida na biljnim delovima.
Gotovu kombinaciju pomenutih preparata predstavlja PLAVO ULJE čijom upotrebom se efikasno suzbijaju svi navedeni prouzrokovači bolesti, štetni insekti i grinje. PLAVO ULJE je insekto-akaro-fungicid, koji sadrži dve akivne materije u savremenoj OD formulaciji, a prednost primene je u tome da se korišćenjem jednog preparata suzbijaju ekonomski najznačajniji navedeni štetni agensi.
Koliko je bitna pravovremena i adekvatna zaštita voćarskih zasada, izabrana kvalitetna kombinacija, od velikog značaja je i kvalitet tretiranja. Naime, neophodno je da se prolećno plavo prskanje obavi po mirnom i suvom vremenu, kada temperatura vazduha premašuje osam stepeni. Količina vode treba da se kreće od 800 do 1.200 litara po hektaru, sve u zavisnosti od starosti, uzgojnog oblika i sistema gajenja zasada. Ako nakon ovog tretiranja nastupi period praćen velikom količinom padavina, preporučeno je da se navedeno tretiranje ponovi. Veoma je bitno da se tretiranje obavi što kvalitetnije kako bi depozit bakarnih preparata dospeo na mesta na kojima prouzrokovači bolesti prezimljavaju kako bi se što efikasnije suzbili.
Stručni tim kompanije Galenika- Fitofarmacija za prvo prolećno tretiranje preporučuje:
BAKARNI OKSIHLORID 50 u koncentraciji 0,5-0,75%
(u zavisnosti od infekcionog potencijala)
ili
CUPROZIN 35 WP u koncentraciji 0,35%
+
GALMIN 2-3%
(u zavisnosti od populacije štetnih insekata i grinja)
ili PLAVO ULJE u koncentraciji2-3%