Lešnikov surlaš je najznačajnija štetočina leske. Odrasli insekti javljaju se početkom maja.U fazama formiranja ploda ženke lešnikovog surlaša, nakon dopunske ishrane na lišću, buše plod i polažu jaja.
Nakon piljenja, larve se hrane jezgrom.
Preporuka Prognozno-izveštajne službe zaštite bilja (PIS) je da, kako bi se sprečilo polaganje jaja u plodove, proizvođači primene hemijske mere.
Zaštitu bi trebalo obaviti insekticidom karate zeon (aktivna materija lambda-cihalotrin). Doza primene 0,2 l/ha, preporučuju zaštitari PIS-a.
Kako prepoznati prisustvo lešnikovog surlaša i kada ga suzbijati saznajemo od Vesne Nišavić Veljković (PSSS Čačak).
Kako prepoznati prisustvo lešnikovog surlaša?
Štete pričinjavaju i larve i odrasli insekti.
Odrasli insekti oštećuju lišće i plodove, a larve unutrašnjost plodova. Odrasli insekti izgrizaju mlado lišće praveći male rupe, a ženke buše mlade tek zametnute plodove koji opadaju.
Ubodna mesta na plodovima su posebno značajna, jer oštećene plodove redovno naseljavaju fitopatogene gljive, prouzrokovači truleži, naročiro ako krajem maja i početkom juna imamo učestale kišne periode.
U takvim uslovima imamo propadanje više od 50 % roda leske zbog razvoja truleži plodova leske.
Ciklus razvoja lešnikovog surlaša
Lešnikov surlaš ima jednu generaciju tokom 1-3 godine.
Odrasli insekti javljaju se u kasno proleće, početkom maja meseca. Nakon pojave imaga se dopunski hrane lišćem.
U periodu kada su plodovi formirani, gotovo dostigli konačnu veličinu, dolazi do kopulacije (parenja), nakon čega ženke polažu jaja.
Ženka progriza čvrsti omotač ploda i u načinjeni otvor položi jedno jaje, nakon čega otvor zatvori izgrizotinama tako da se on teško uočava.
Ispiljena larva u plodu provede čitav život, hrani se jezgrom ploda i plod puni izmetom, tako da on postaje neupotrebljiv. Obično u jednom plodu se nalazi jedna larva.
Nakon 25-32 dana, kada se razvije, larva napušta plod kroz napravljeni okruglasti otvor i spušta se u zemlju, gde na dubini 10-15cm zaprede kokon i tako provede zimu.
Na proleće deo larvi se preobrati u odrasle jedinke, a deo ostaje ostaje u tom stadijumu – dijapauzi naredne 1-3 godine.
Suzbijanje
Suzbijaju se samo odrasle jedinke.
Suzbijanje se vrši od početka pojave odraslih jedinki, u periodu dopunske ishrane, primenom insekticida sa kontaktnim i digestivnim delovanjem (početak maja do kraja juna meseca).
Zbog skrivenog načina života larve je nemoguće hemijski suzbijati, međutim, obzirom da se larve preobražavaju u lutke u zemljištu, i to na dubini od samo nekoliko centimetara, obradom zemljišta oko stabla, dubokim prekopavanjem, ili sakupljanjem oštećenih plodova sa larvama, može se značajno smanjiti brojnost ove štetočine.
