Kataralna groznica ovaca (Bluetongue, Catarrhal fever of sheep)
Bolest plavog jezika je infektivna bolest ovaca od koje mogu da obole i goveda i koze. Nije zoonoza i manifestuje se edemom (otokom) usana i jezika,
uz pojavu erozija i ulceracija na slizokoži usta i nosa.
Uzročnik bolesti je virus iz fam. reoviridae i vrlo je otporan u spoljnoj sredini naročito pri niskim temperaturama.
Bolest plavog jezika se javlja najčešće sporadično i sezonski. Izvori zaraze su najčešće obolele ovce, zatim goveda i koze. U prenošenju zaraze glavnu ulogu imaju komarci u kojima se virus i umnožava. U epizootiologiji ove bolesti geografske i klimatske prilike (visina, vlaga, toplota) igraju značajnu ulogu zbog razmnožavanja insekata.
Inkubacija iznosi 2-7 dana i u akutnom obliku prvi simptom je povišena tt koja iznosi 41 do 42 stepeni Celzijusa i na tom nivou se zadržava i do 7 dana. Zatim se javlja tahipnoja i hiperemija usne i nosne sluzokože sa pojačanom salivacijom i iscetkom iz nosa. Nosni iscedak je prvo serozan, zatim purulentan, pa čak i sa primesama krvi. Na usnama, jeziku i podviličnoj regiji pojavljuje se edem. Otok jezika može biti jako izražen, tako da viri iz usta, a boja mu je tamno plava. Pri ovome epitel jezika može biti oljušten, kao i sluzokoža usta zbog čega se javlja i krvarenje. U nekim slučajevima javlja se i proliv sa primesama krvi, što je vrlo nepovoljan prognostički znak. Vuna opada u pramenovima.
Uz opisane simptome, mogu se javiti promene na papcima koji su topli i bolni i zato se životnje slabo kreću.
Zavisno od rase i virulencije soja, bolest može da se javi i u vrlo blagom obliku pri čemu jedini simptom je blago povišena temperatura.
Klinička slika daje osnovu za postavljanje dijagnoze, ali ne u svim slučajevima, a sigurna dijagnoza postavlja se laboratorijski dokazivanjem antitela u krvi. Terapija se ne sprovodi i kada se utvrdi bolest plavog jezika sprovode se sledeće mere:
- ubijanje svih prijemčivih životinja na zaraženom gazdinstvu bez odlaganja
- neškodljivo uklanjanje leševa
- vakcinacija u skladu sa posebnim programom vakcinacije
Autor: Robert Širtov, DVM sci
