Od davnina Vrščani su svoje goste posluživali šunkom i, naravno, vinom. Tako je i danas. Kvalitetnu svinjsku šunku proizvedenu po tehnologiji utemeljenoj u
tradiciji dužoj od 130 godina udruženje “Vršačka šunka“ uspelo je, posle četiri godine, da zaštiti u Zavodu za intelektualnu svojinu. Tako je šunka postala brend sa oznakom geografskog porekla.
Kompletan projekat za zaštitu vršačke šunke vodila je PSS “Agrozavod doo“. Pored finansijske pomoći opštine Vršac značajnu ulogu u ovom projektu odigrala je i osnovna odgajivačka organizacija Farm-ing cons. doo iz Vršca. Zajedno su krenuli u matičenje grla na terenu, jer je to osnova brendiranja i potvrda da se na posmatranoj teritoriji odgajaju svinje određenog rasnog sastava.
„Na ovaj način smo želeli da unapredimo i prilagodimo novim trendovima jedan od najstarijih zanata i da podsetimo na sve one majstore koji su se ovim zanatom bavili i da pokrenemo zanatsku proizvodnju šunki i ostalih proizvoda od mesa. Ne bismo imali takav proizvod da nemamo specifične klimatske uslove, Deliblatsku peščaru, kulturno nasleđe ruralne zajednice i iskustva i umeća mnogih generacija vršačkih mesara i seljaka“, kaže za Poljosferu Zoran Rajković, savetodavac PSS „Agrozavod“ i koordinator ovog projekta.
Povezanost vršačke regije i vršačke šunke može se pripisati postojanju povoljnih uslova za tradicionalnu proizvodnju i čuvanje suvomesnatih gotovih proizvoda. Prirodnom sušenju i zrenju mesa pogoduju košava, koja u ovoj regiji duva oko 300 dana godišnje, i temperatura vazduha koja u periodu zrenja ne prelazi 10 stepeni.
Proizvodnjom svinja od kojih se pravi vršačka šunka bavi se nekoliko farmera članova udruženja „Vršačka šunka“, koji imaju od 40 do 650 krmača.
„Ovo su najveće farme u regionu, a ostalo su male farme, sa 2 do 10 krmača. Tih manjih farmi je znatno više, ali nisu pod kontrolom osnovnih odgajivačkih organizacija, što ukazuje na potencijalne mogućnosti veće proizvodnje svinja, a samim tim i veće proizvodnje šunki i drugih proizvoda od mesa“, smatra Rajković.
Proizvodnja šunke sa geografskim poreklom mora biti isključivo na teritoriji četiri opštine – Vršac, Bela Crkva, Alibunar i Plandište, koje su uključene u ovaj projekat.
Vršačka šunka će se uskoro naći na meniju ugostiteljskih objekata na vinskom putu, ali i šire u celoj zemlji i u specijalizovanim delikatesnim radnjama.
Članovi udruženja „Vršačka šunka“ žele da razvijaju svoj brend. Planiraju da podignu kapacitete farmi i da uključe ostale farmere u proizvodnju svinja, kao i da aktiviraju zainteresovane mesare.
Ako želite da probate ili proizvodite vršačku šunku
U okviru tradicionalne manifestacije „Praznične đakonije“ u Vršcu u hotelu „Srbija“ u subotu 13. decembra 2014. godine od 10 do 18 časova održaće se promocija tradicionalnih proizvoda. Na manifestaciji će učestvovati Udruženje odgajivača svinja i prerađivača svinjskog mesa „Vršačka šunka“ i Udruženje proizvođača mlečnih proizvoda „Kriška“. Na ovoj manifestaciji svi zainteresovani će dobiti uputstvo za proizvodnju vršačke šunke.
