Polifagne štetočine povrtarskih biljaka – Žičari i grčice – Redovni su stanovnici bašta, žive u zemlji i napadaju koren gajenih biljaka. Pre zasnivanja povrtnjaka
treba se konsultovati sa stručnjacima jer u protivnom može biti značajnih šteta u usevu ako se ne preduprede ovi štetnici. Po pravilu povrće se ne seje ili sadi nakon što je na toj parceli bila strna kultura, upravo zbog ovih štetočina. Agrotehničke mere doprinose značajnom smanjenju populacije ovih štetočina. Za hemijsko suzbijanje koriste sa insekticidi u granulama (a.m. dazomet) i tečnih formulacija (a.m. bifentrin). Ne preporučuje se njihovo mešanje sa semenom, ali je obavezna inkorporacija preparata sa zemljišnim supstratom. Tretmani zemljišta se izvode pre zasnivanja useva.
Podgrizajuće sovice – Izazivaju štete na biljkama tokom cele vegetacije. Štete se uočavaju na prizemnom delu stabla i to starije gusenice koje pregrizaju stablo pa se na tim mestima javljaju prazne površine, dok korenasto krtolaste biljke mogu biti naročito oštećene. Gusenice su zemljano sive, plitko u zemlji žive oko gajenih biljaka i ako se dodirnu savijaju se u krug. U toku godine imaju 1-2 generacije. Suzbijanje: Redovno uništavanje korova u povrću smanjuje broj štetočina, dok se hemijske mere preduzimaju samo ako se primete gusenice. Najbolje je suzbijanje u večernjim časovima. Mogu se primeniti insekticidi na bazi a.m. metomil (Lannate 25- WP), metidation ( Ultracid 40-WP).
Rovac – Izgrizotine na korenu biljaka, hodnici debljine prsta plitko u zemljištu, na 5-6 santimetara znaci su prisustva rovca. Rovac je mrk insekt do 5 cm sa prednjim nogama podešenim za kopanje. Najčešće se pojavljuje u toplim lejama i plastenicima, baštama i svuda na plodnim zemljištima. Većinu života provede u zemlji, kopa hodnike i na taj način oštećuje biljke. Hrani se biljnom i životinjskom hranom. Prezimljava u zemljištu, kompostu, stajnjaku, a godišnje ima 1 generaciju. Suzbijanje: Počinje onog trenutka kada primetimo hodnike. Najbolje ga je suzbijati u večernjim časovima, preparati su na bazi a.m. hlorpirifos (Ryrinex 48-EC), osim za korenasto povrće. Tretiranje se izvodi sa setvom ili sadnjom uz obaveznu inkorporaciju.
Puževi – Štete se uočavaju tokom cele vegetacije. Oštećenja se uočavaju najviše na listovima i to pri površini zemlje (najčešće su štete noću). Najštetniji su puževi golaći i oni oštećuju mlade biljke sa sočnim listovima. Suzbijanje: u popodnevnim i večernjim satima preparatima – limacidima.
Krtica – Prisustvo krtice u povrtnjaku otkrivaju karakteristične humke sveže zemlje. Na taj način ova štetočina i pričinjava štete, uništavajući mlad rasad ili rasađene biljke. Retko oštećuje koren biljaka. Prisutne su tokom cele vegetacije. Suzbijanje: Krtice su korisne životinje jer se hrane zemljišnim insektima, larvama. Zato ih ne treba ubijati nego ih terati iz povrtnjaka.
Autor: Slavica Maksimović, dipl. inž.
psss.rs
