Nosioci projekta su organizacije AMA – Centar za negu čoveka i prirode iz Srbije i ZMAG (Zelena mreža aktivističkih grupa) iz Hrvatske.
Studija je prikaz istraživanja sprovedenog tokom februara i marta 2019. godine na populaciji mladih poljoprivrednika u Srbiji (38 ispitanika) i Hrvatskoj (27 ispitanika).
Na primer, na pitanje koje bi Vam bile tri najkorisnije investicije u Vašu proizvodnju kako bi ona bila finansijski održivija redosled je sledeći:
Srbija: Nova mehanizacija, Veće površine i Razvoj proizvoda i pozicioniranje na tržištu te Bolja infrastruktura.
Hrvatska: Nova mehanizacija, Veće površine te Marketing i proizvoda i pozicioniranje na tržištu EU: Veće površine, Dodatna edukacija te Upravljanje/management farme i optimizacija proizvodnje
Na pitanje: Kao mladi proizvođač/ica navedite šta bi Vam najviše pomoglo u proizvodnji redosled je sledeći:
Srbija: Investicije, Edukacija i treninzi te Usluge savetovanja
Hrvatska: Mere koje su primenjive za stvarnu proizvodnju, Investicije, te Usaglašenost mera na lokalnom, nacionalnom i EU novou. EU: Mere koje su primenjive za stvarnu proizvodnju, Prepoznavanje od strane OCD-a za nabavku hrane od proizvođača te Usklađenost mera na lokalnom, nacionalnom i EU novou.
Preko polovine (55,55 %) ispitanika u Hrvatskoj proizvodi hranu na 5 ili manje hektara, dok je u Srbiji preko dve trećine (65,78 %) takvih malih proizvođača.
U istraživanju na nivou EU-a je potpuno drugačija slika gde čak 56,15 % mladih poljoprivrednika proizvodi 100 ili više hektara.
Na pitanje da li se vide u ovom poslu i za 5 godina značajna većina mladih poljoprivrednika i u Srbiji (64,9 %) i u Hrvatskoj (76 %) daju potvrdan odgovor jer uživaju u svom poslu.
Testirane su i razlike između Srbije i Hrvatske kako bi se utvrdilo postoji li statistički značajna razlika između ispitanika na pitanjima koja se bave njihovim vrednosnim opredeljenjima, pogledom na ekonomsko-društveno uređenje i uloge odnosno odgovornost koju u takvom sistemu imaju država i
drugi bitni akteri.
Oko nekih pitanja postoji saglasnost. I u Hrvatskoj i u Srbiji najveći broj ispitanika ističe kako najviše pomoći dobijaju od svoje porodice.
Istraživanje je pokazalo da su na neka pitanja odgovori mladih poljoprivrednika u ove dve zemlje različiti.
Država i ministarstvo rade dobro za malog poljoprivrednika pri čemu je veći broj ispitanika u Srbiji koji se ne slažu s ovom tvrdnjom, a to je u skladu s njihovim izrazitim nezadovoljstvom ulogom i politika države u sektoru proizvodnje hrane, a i šire.
U Srbiji je značajno više ispitanika koji smatraju da država treba da ima presudnu ulogu u garanciji otkupa i cene za domaće proizvode.
Da je ekološka hrana precenjena i da se tu iskorišćava briga ljudi za zdravlje značajno više ispitanih mladih poljoprivrednika iz Hrvatske se nije složilo sa tom tvrdnjom.
To je verovatno posljedica što u Hrvatskoj preko polovine mladih poljoprivrednika koji su zapravo ekološki proizvođači i shvataju prednosti ekološke proizvodnje i za okolinu i za ljude. Deo njih je vezan za direktne kontakte sa svojim kupcima i kratke lance što im omogućava cene koje su zadovoljavajuće za veliki broj ljudi.
