Avijarna influenca nije zoonoza, odnosno ne prenosi se sa obolelih i zaraženih ptica na ljude, ali može izazvati veoma velike ekonomske štete ukoliko se sa divljih ptica prenese na domaću živinu.
Prisustvo virusa avijarne influence (pottipa H5N8) kod divljih ptica potvrđeno je kod uginulih labudova 01.10. 2021. godine na teritoriji opštine Zemun, 06.10.2021 kod dva labuda u Borči i na lokaciji Kovilovo, opština Palilula, na širem području grada Beograda.
Uprava za veterinu je donela Rešenja kojim su utvrđene mere koje se sprovode u zaraženom i ugroženom području od zarazne bolesti Avijarna influenca kod divljih ptica, a u cilju suzbijanja i sprečavanja širenja ove zarazne bolesti. Zaraženim područjem u skladu sa Rešenjem smatra se područje od najmanje 3 km u poluprečniku, a ugroženim područjem krug od najmanje 10 km u poluprečniku od žarišta, odnosno lokacija na kojima su pronađene uginule ptice.
Avijarna influenca izazvana virusom pottipa H5N8, nije zoonoza, odnosno ne prenosi se sa obolelih i zaraženih ptica na ljude, ali može izazvati veoma velike ekonomske štete ukoliko se sa divljih ptica prenese na domaću živinu.
Mere za sprečavanje pojave i širenja avijarne influence
Sprovođenje aktivnog i pasivnog nadzora, odnosno kontrole zdravstvenog stanja živine u potencijalno rizičnim područjima blizu vodenih površina sa divljim pticama, zatvaranje živine u objekte, sprečavanje direktnog i indirektnog kontakta između divljih ptica i živine i podizanje biosigurnosnih i higijenskih mera na gazdinstvima su osnovne preventivne mere koje se preduzimaju u cilju sprečavanja pojave i širenja ove zarazne bolesti.
Radi sprečavanja širenja i suzbijanja bolesti, obavezna je prijava svakog slučaja uginuća divljih ptica na prirodnim staništima i vodenim površinama, kao i prijava povećanog uginuća ili znakova bolesti kod živine i ptica na gazdinstvu, nadležnom veterinarskom inspektoru ili veterinaru.
Za vreme trajanja mera u zaraženom i ugroženom području, obavezno je zatvaranje domaće živine i ptica u objekte na gazdinstvu, a zabranjeno je održavanje sajmova živinarstvai ukrasnih ptica, kao i promet živine, jaja, mesa i iznutrica poreklom od živine sa zaraženog područja.
Na sajtu Uprave za veterinu se nalaze uputstva i informacije za uzgajivače živine, veterinare, lifleti, tabela i mapa žarišta:
https://www.vet.minpolj.gov.rs/srb/avijarna-influenca
Šta je avijarna influenca
Virus H5N8 je visoko patogeni soj virusa prijemčiv za ptice i živinu koji prouzrokuje ekonomske gubitke.
Širi se direktnim ili indirektnim kontaktom domaće živine sa divljim i vodenim pticama. Širenje sa jata na jato odvija se seobom inficiranih ptica, preko kontaminirane obuće, odeće i opreme. Do infekcije dolazi direktnim ulaskom virusa u konjunktivu, nos i dušnik.
Klinički znaci bolesti
• Mogu biti promenljivi i zavise od vrste, starosti, i sekundarnih bolesti
• Iznenadna visoka smrtnost u jatu
• Respiratorni simptomi (kijanje, dahtanje, kašljanje)
• Izlučevine iz očiju, nosa ili usta
• Edem lica i cijanoza kreste i podbradnjaka
• Dijareja
• Krvarenje kože na nogama, grudima
• Smanjena nosivost jaja
• Iskrivljen vrat, krila ili noge paraliza krila ili nogu
Kako se ptičji grip prenosi?
Izmet, Zaražena sredina/vodena površina, Kontaminirana oprema/vozila, Jaja i meso, Izlučevine, Leševi / žive zaražene jedinke, Štetočine (insekti, glodari, mačke itd.), Krv, Zaražena odeća/obuća.
Zaštita
– Pranje ruku / dobra higijena,
– Lična zaštitna oprema / namenska odeća
– Dezinfekcija vozila i opreme
– Zatvaranje ptica / izbegavanje atraktanta (supstance koje privlače ptice)
– Ograničenje kretanja na gazdinstvo i sa njega
– Depopulacija živine
– Zdravstvena zaštita
– Propisno uklanjanje leševa
– Suzbijanje štetočina
– Izbegavanje zaražene sredine/kontakt sa leševima
Postupci u slučaju sumnje
1. Dekontaminirati radnike, odeću, obuću i opremu u živinarniku
2. Odmah obavestiti veterinara ili veterinarskog inspektora
3. Napustiti živinarnik
4. Ne posećivati druge farme sa živinom i pticama
5. Ne premeštati, prodavati, niti jesti meso i jaja od živine sa farme
6. Voditi evidenciju o bolesnim i mrtvim jedinkama
Ukoliko se pojavi bolest na gazdinstvu
Ministarstvo proglašava gazdinstvo zaraženim i određuje granice zaraženog i ugroženog područja i nalaže mere rešenjem:
1) lišavanje života živine i ptica na licu mesta, na human način i bez odlaganja;
2) neškodljivo uništavanje leševa i jaja živine i ptica;
3) privremena zabrana iznošenja i prometa živine, ptica, mesa, jaja, sirovina i otpadaka živinskog porekla;
4) uništavanje ili podvrgavanje tretmanu, koji će uništiti uzročnike bolesti, svih potencijalno kontaminiranih supstanci ili otpada kao što je životinjska hrana, stajsko đubrivo, osoka, prostirka i druge materije;
5) uništavanje mesa i jaja, dobijenih od živine i ptica koje potiču sa zaraženog gazdinstva, u periodu između unošenja uzročnika na gazdinstvo i početka preduzimanja naređenih mera;
6) pojačani zdravstveni nadzor, laboratorijsko dijagnostičko ispitivanje i stavljanje pod nadzor živina i ptica, koje su izležene iz priplodnih jaja, poreklom sa zaraženog gazdinstva, u periodu između unošenja uzročnika na gazdinstvo i početka preduzimanja naređenih mera;
