Donošenje investicionih odluka u poljoprivrednoj praksi treba da se zasniva uvek na strogim kvantitativnim i kvalitativnim odredbama kako bi se novčana
izdavanja najefektivnije i najpreciznije usmeravala.
Kod statičke ocene ekonomske efektivnosti investicije za razliku od dinamičke, prilikom proračuna uzimaju se u obzir parametri samo iz jedne, prosečne godine veka projekta. U inostranoj i domaćoj teoriji i praksi postoji veliki broj statičkih metoda, ali se u principu najčešće koriste:
- Produktivnost proizvodnje;
- Ekonomičnost proizvodnje;
- Rentabilnost proizvodnje;
- Vreme povraćaja investicije.
Kao pokazatelj rezultata rada i uspešnosti poslovanja, produktivnost proizvodnje se najčešće izražava kao odnos između ukupnog prihoda i ukupnog broja radnika.
Ekonomičnost proizvodnje se najčešće iskazuje kao odnos između ukupnog prihoda i ukupnog rashoda. Koeficijent ekonomičnosti se određuje na osnovu sledećeg obrasca:
kE =Up/Ur
(kE-koeficijent ekonomičnosti, UP-ukupan prihod, Ur-ukupan rashod)
Investicija je opravdana kada je kE>1.
Rentabilnost proizvodnje se najčeđće izračunava kao odnos između dobiti i ukupnog prihoda. Izražava se stopom akumulativnosti:
sA=D/Up * 100
(sA-stopa akumulativnosti, D-dobit, UP-ukupan prihod)
Investicija je isplativa kada je stopa akumulativnosti veća od kamatne stope.
Vreme povraćaja investicije je statička metoda koja predstavlja odnos predračunske vrednosti investicije i dobiti:
T=Ipv/D
(T-vreme povraćaja investicije, Ipv-predračunska vrednost investicije, D-dobit).
Kod svih investicija a noričito u poljoprivrednoj proizvodnji, koja zavisi od velikog broja faktora, veoma je važno da vreme za koje će neto priliv otplatiti sredstva koja su uložena bude što kraće.
Autor: Todo Terzić, dipl. inž.
psss.rs
