Investicije definišemo kao preduzetničku aktivnost u funkciji politike razvoja gde preduzetnik ulaže slobodan novac u određenu delatnost kako bi ostvario određene prihode,
odnosno dobit. Osnovno obeležje investiranja jeste da preduzetnik ulaže novac sada, očekujući korist od tih ulaganja u budućnosti.
U poljoprivredi preduzetnik je poljoprivrednik koji je istovremeno i vlasnik gazdinstva, menadžer i radnik na gazdinstvu. Zato su investicije u poljoprivredi specifične i ne sprovode se samo radi poboljšanja društvenog statusa, već pre svega radi poboljšanja uslova rada na gazdinstvu. Cilj poljoprivrednika je da ulaganjem sopstvenog ili pozajmljenog novca ostvari dobit veću od ulaganja, a samo ulaganje je rizično zbog specifičnosti poljoprivredne proizvodnje (zavisnost od vremenskih uslova, bioloških potencijala biljaka i životinja, tržišta), i poljoprivrednik može izgubiti ne samo gazdinstvo, nego i posao i dom.
Najčešći razlozi i ciljevi za ulaganje u poljoprivredu su:
1. Ulaganje u novu proizvodnju koja nije postojala na gazdinstvu, a dohodovno je interesantna
2. Povećanje poljoprivredne proizvodnje izgradnjom novih objekata, nabavkom nove opreme i mehanizacije, podizanjem višegodišnjih zasada, kupovinom ili povećanjem osnovnog stada, kupovinom zemljišta itd.
3. Održavanje postojećeg nivoa proizvodnje (adaptacija i dogradnja dotrajalih objekata i zamena opreme)
4. Postizanje veće ekonomičnosti i rentabilnosti proizvodnje uvođenjem novih tehnologija
5. Poboljšanje kvaliteta proizvoda
6. Poboljšanje uslova rada i života na gazdinstvu
7. Formiranje novog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva
Poljoprivrednik može finansirati investiciju sopstvenim novcem ili novcem pozajmljenim od banke. Po realizaciji investicije i plaćenim svim računima postoji mogućnost da 40% do 50% uloženih sredstava mu se vrati podnošenjem zahteva MPZŽS Republike Srbije na osnovu važećih pravilnika o podsticajima u poljoprivredi, kao i podnošenjem zahteva za povraćaj dela uloženih sredstava lokalnim fondovima za razvoj poljoprivrede i drugim finansijskim institucijama. Znači, da bi ste ostvarili pravo na podsticaj i povraćaj dela uloženog novca investiciju morate realizovati u potpunosti, i to dokazati računima, otpremnicama, garancijama i potvrdama o uplati, kao i uverenjima da ste izmirili sve dospele javne dažbine prema državi i lokalnoj upravi.
Danas doneti odluku o investiranju nije lako pogotovo ako se radi o investiranju na duži period, jer ono je praćeno velikim rizicima i pored toga što se deo sredstava može povratiti kroz podsticaje države, opština i gradova i fondova Evropske unije. I zato, pre nego što donesete odluku o investiranju procenite ravnotežu između očekivanih koristi i mogućih rizika.
Autor: Živko Stefanović dipl. inž. savetodavac za agroekonomiju
psss.rs
