Veliki napredak poljoprivrednih gazdinstava ne može se ostvariti samo usled velikog napretka i usavršavanja tehnike proizvodnje,
već i usavršavanjem načina rukovođenja, kao i primenom sistema planiranja i evidencije.
Godišnji proizvodno-finansijski plan sastavlja se za najbližu narednu godinu, u decembru tekuće, a polazna tačka je stvarno stanje gazdinstva na početku godine za koju se plan radi, tj. postojeći ljudi, osnovna i obrtna sredstva, postojeće stanje zasada i sl. Dobar godišnji plan je važan instrument savremenog načina rukovođenja poljoprivrednim gazdinstvom, dovoljno detaljno razrađen, u kojem su svi elementi unapred dobro promišljeni i isplanirani na osnovu naučnih saznanja (setva, đubrenje, prinosi, namena proizvodnje, količina osnovnog i pomoćnog materijala, plan radova, plan obrta stada i ishrane stoke u stočarstvu, itd). Samo takav plan može doprineti postizanju povoljnog ekonomskog uspeha poslovanja gazdinstva u budućem periodu (naredna kalendarska godina).
Međutim, tu se javljaju dva osnovna problema. Prvi je vezan za promenljive vremenske prilike, čiji se uticaj na proizvodnju ne može predvideti na početku godine. Drugi problem predstavlja kolebljivost cena poljoprivrednih proizvoda, koja takođe proizilazi iz kolebljivosti proizvodnje uslovljene vremenskim prilikama. U takvoj situaciji preostaje da se vrše korekcije plana, koje mogu biti manje ili veće, opšte. Pri traženju termina u kojem bi trebalo vršiti korekciju plana treba imati u vidu da najveća nesigurnost planova potiče od procene planiranih žetvenih prinosa. Za opštu korekciju plana treba izabrati najraniji termin kad se mogu približno pouzdano oceniti stvarni, žetveni prinosi.
U našim prilikama čini se da je najbolji termin za korekciju 1. septembar.
Žetva pšenice i drugih strnih žita je tada već tačno poznata (možda i prodata); prinosi kukuruza, šećerne repe, suncokreta, krompira, kupusa, voća i grožđa, mogu se prilično pouzdano utvrditi, kao i prinosi stočne hrane. Cene su već uglavnom poznate pa se može izvršiti korekcija planiranih prihoda i rashoda. Na osnovu poznatih zaliha stočne hrane može se odrediti obim stočne proizvodnje ne samo do kraja godine, već i do nove žetve. Plan jesenje setve se može bolje i sigurnije isplanirati.
Korekcija postojećeg plana koja se vrši 1. septembra nije samo korekcija, već mnogo više od toga. To je utvrđivanje osnovnih smernica za proizvodnju i finansijski plan sledeće godine, sve do nove žetve. Ako se u septembru izvrši dobro korecija postojećeg plana, onda je u decembru posao znatno lakši.
Izvor: Marko,J., Jovanović,M., Tica,N.: „Kalkulacije u poljoprivredi“
Pripremila: Zorica Zdravković, dipl. inž.
Objavljeno na psss.rs
