Organska proizvodnja u Evropskoj uniji nastavlja da raste i zauzima 10,3 miliona hektara
ili 5,9% iskorišćenog poljoprivrednog zemljišta. Španija, Italija, Francuska i Nemačka imaju organsku proizvodnju na po više od milion hektara dok je u Srbiji pod organskom proizvodnjom manje od 10.000 hektara. Evropske statistike pokazuju i da su gazdinstva sa organskom proizvodnjom u proseku veća od onih gde se proizvodi na tradicionalan način.
Pod organskom proizvodnjom podrazumeva se proizvodnja kultura i stoke za ljudsku upotrebu uz minimalan uticaj na prirodne resurse i korišćenjem prirodnih metoda uzgoja.
Prema podacima Eurostata, u Srbiji su organski proizvodi na 9.548 hektara i u zemlji je 2014. bilo 76 prerađivača organskih proizvoda, pri čemu najviše organskog voća i povrća – 42.
Kada je reč o uzgoju životinja, Srbija je 2014. u organskom uzgoju imala 2.557 krava, 1.285 ovaca i nekoliko desetina svinja.
Istovremeno je imeđu 2013. i 2014. površina pod organskom proizvodnjom u EU povećana za 2,3%, nakon rasta za 0,2% između 2012. i 2013.
Najveći rast površine pod organskom proizvodnjom, veći od 10%, zabeležen je 2014. u Španiji (100.300 hekatara) a sledi Italija (70.700 hektara), objavila je Evropska statistička služba.
Istovremeno je u 12 članica površina pod organskom proizvodnjom smanjena u 2014. u odnosu na 2013. a najveći pad zabeležen je u Bugarskoj, za 15% ili 8.373 hektara, i na Kipru, za 10% ili 428 hektara.
Površina pod organskom proizvodnjom znatno se razlikuje od zemlje do zemlje i na četiri članice zajedno odlazi 51% ukupne – Španiju (17%), Italiju (13%), Francuski (11%) i Nemačku (10%).
Organska proizvodnja u Estoniji, Švedskoj i Austriji zauzima više od 16% iskorišćene poljoprivredne površine dok je u Letoniji, Italiji i Češkoj udeo manji od 10%. U ostalim članicama udeo organske proizvodnje kreće se od 0,3% na Malti do 9,5% u Slovačkoj.
Kulture
Nešto više od 45% površine u organskoj proizvodnji u EU je pod pašnjacima i livadama koji se uglavnom koriste za ishranu stoke u organskoj proizvodnji, na 43% se gaje ratarske kulture a na 11,5% trajni usevi.
Površine pod ratarskom organskom proizvodnjom veće od 50% ukupne u organskoj proizvodnji ima 10 članica EU dok u 14 dominiraju pašnjaci i livade.
Organska proizvodnja ratarskih kultura dominira u Finskoj (98%) i Danskoj (85%) dok su pašnjaci na prvom mestu u Irskoj (92%) i Češkoj (87%).
Među ratarskim kulturama koje se proizvode organski najveći udeo imaju cerealije i zelena stočna hrana.
Trajni usevi u organskoj proisvodnji u većini članica imaju mali deo ukupne površine u organskoj proizvodnji a najveći je na Kipru (44%) i Malti (69%) i uglavnom je reč o maslinjacima.
Organsko stočarstvo
Podaci Eurostata pokazuju da se u organskom uzgoju stoke izdvaja Austrija gde se 33% ovaca i koza gaji organskim metodom dok organski gajene mlečne krave čine 18% stada. Austrija u EU prednjači i sa organskom proizvodnjom svinja jer taj način obezbeđuje 2,4% ukupne proizvodnje svinja.
Švedska ima najveći udeo krava u organskom uzgoju u ukupnom broju grla (19,6%) dok sedam članica ima više od 10% od ukupnog broja grla u organskoj proizvodnji.
Povećanje broja grla u organskoj proizvodnji u 2014. u odnosu na 2013. zabeleženo je u Rumuniji i Finskoj (ovaca), Rumuniji i Hrvatskoj (krava) i Estoniji (svinja).
Istovremeno je u Poljskoj smanjena organska proizvodnja krava, svinja i ovaca. Negativan trend zabeležen je i u Grčkoj i Austriji.
Organski operatori
Proizvođači su činili više od 80% od 312.500 organskih operatora u 2014. godini u EU.
EU je 2014. imala 257.100 organskih proizvođača, za 2,1% više nego 2013, pri čemu u Italiji radi 17,9%. S druge strane, udeo broja organskih operatora iz 11 članica manji je od 1%.
Broj organskih proizvođača u 2014. u odnosu na 2013. najviše je povećan u Bugarskoj (39,9%) a rast veći od 10% ubeležen je i u Belgiji, Sloveniji i Hrvatskoj. Pad broja registrovan je u deset članica EU.
Podaci za 2013. pokazuju i da su gazdinstva u organskoj proizvodnji u proseku veća od „klasičnih“ – 36,7 hektara prema 16,1. Samo u šest članica organska gazdinstva su manja od proseka.
Najuočljivije razlike su u Slovačkoj, gde je organsko gazdinstvo na površini od 476 hekatara prema proseku površine poljoprivrednog gazdinstva od 81 hektar, i Mađarskoj (119 prema 9,5 hektara).
Statistike pokazuju i da je u 2014. u 25 članica EU bilo 38.000 prerađivača organskih proizvoda od kojih je 22,6% bilo angažovano u preradi pekarskih proizvoda, 18,5% u preradi vođa i povrća a 15,8% u proizvodnji biljnih i životinjskih ulja i masti.
Izvor: EurActiv.rs