Pregled voćnjaka na prisustvo štetočina tokom zimskog perioda višestruko je korisno. Utvrditi kritičan broj prezimljujućih formi
U toku zimskog perioda u voćnjacima je potrebno utvrditi prisustvo štetočina. Na osnovu rezultata pregleda moguće je dati preporuku o potrebi suzbijanja pojedinih štetočina zimskim, kao i ranoprolećnim tretiranjem što je i preporuka u sistemu integralne zaštite bilja. Na taj način će utrošak sredstava za zaštitu biti racionalniji, a efekti tretmana veći.
Na koji način utvrditi prisustvo određenih štetočina u voćnjacima tokom zimskog perioda? Prenosimo uputstva agronoma Ljiljane Jeremić, savetodavca Poljoprivredne stručne i savetodavne službe Srbije.
Saveti kako utvrditi prisustvo štetočina
U zimskom periodu potrebno je uzeti po 20 cm duge komade najčešće dvogodišnjeg ili trogodišnjeg stabla. Na raznim mestima voćnjaka zavisno od veličine parcele, zastupljenosti sorti, raznolikosti terena i slično, uzima se po dva uzorka od po 10 grančica, savetuje Jeremić. Pravilno je najmanje jedan uzorak iz svakog homogenog dela parcele. Zatim se svaki uzorak pregleda lupom koja povećava najmanje pet puta ili pod binokularom. Beleži se broj svih nađenih štetočina.
Potrebno je utvrditi prvenstveno brojnost jaja lisnih vaši. Ako se utvrde u velikom broju na vrhu lastara, to su jaja zelene lisne vaši (Aphis pomi). Кritičan broj je ako se utvrdi 50 jaja na pregledanom uzorku. Ako se utvrdi prisustvo jaja u pazuhu pupoljaka to su jaja pepeljaste vaši jabuke (Dysaphis plantaginae), brašnjave lisne vaši šljive (Hyalopterus pruni) i njihov kritični broj je jedno jaje u uzorku.
Кada su u pitanju savijači pupoljaka (Tortricidae) i pokožice ploda (Adoxophyes orana) prezimljavaju gusenice u ispucaloj kori grana. Kritičan broj je ako se utvrdi prisustvo dve gusenice na 2 metra dužine grana. Кod mrkog smotavca (Apodemus podana) kritičan broj je 3-5 gusenica na 100 pregledanih grančica.
Za utvrđivanje brojnosti zimskih jaja crvenog pauka (Panonychus ulmi) na primer kod jabuke se uzimaju delovi dvogodišnjih grančica sa po dva pupoljka. Jedan uzorak čini 60 ovakvih delova grančica. Utvrđeni broj jaja predstavlja broj na dva metra grančice. Jaja crvenog pauka se nalaze u pazuhu dvogodišnjih grana. Radi bržeg pregleda preporučuje se ne brojati jaja već svaki delić grančice na osnovu kratkog pregleda pod lupom, preporuka je savetodavca. Кritičan broj je ako se utvrdi prisustvo 1.000-3.000 jaja na dva metra dužine grančice.
Na višegodišnjem deblu treba ustanoviti brojnost kokona minera okruglih mina (Leucoptera scitella – malifoliella). Ako se utvrdi više od 10 kokona minera okruglih mina po stablu potrebno je izvršiti suzbijanje. štitova štitastih vaši, bele paucinaste navlake od krvave vaši, rak rana od bakteriozne plamenjače.
Jeremić ističe da treba obaviti pregled i na prisustvo štitastih vaši (Lecanium corni), šljivina štitasta vaš koja se može naći i na breskvi, leski, vinovoj lozi. Ova vaš prezimljava na granama i stablu kao larva drugog stadijuma. Larve se najčešće nalaze sa donje strane grana i grančica. Pregled obaviti i na prisustvo bele paučinaste navlake od krvave vaši (Eriosoma lanigerum) koja prezimljava u stadijumu larve u pukotini stabla, ili oko korenovog vrata.
Metodom otresanja se može izvršiti brojanje jabučnog cvetojeda (Anthonomus pomorum), objašnjava savetodavac PSSS, Jeremić. Prezimljava odrasla jedinka na skrovitim mestima – stablu ili u biljnim ostacima. Kritičan broj je 10 do 40 odraslih insekata.
