Planiranje proizvodnje stočne hrane je moguće i ukoliko je stoka na ispaši.
Na osnovu raspoloživih površina za ispašu, odnosno planiranog vremena koje će stoka provesti na polju, proizvođač može jednostavno da izračuna koje površine treba da obezbedi i koje vrste useva treba da planira da bi zadovoljio hranidbene potrebe za godinu dana. Podrazumeva se da se i pri ovakvim uslovima proizvodnje treba planirati rezerve hrane koje se standardno kreću oko 10% ukupnih potreba.
Kako isplanirati proizvodnju stočne hrane? Saveti Dragoljuba Krajnovića, PSSS Beograd.
Planiranje u brdsko-planinskom području
Struktura proizvodnje stočne hrane u brdsko-planinskom području Srbije za potrebe jednog uslovnog grla izgleda ovako:
- za seno sa sejanih livada (ili lucerka) dnevne potrebe su 6 kg, a godišnje 2.200 kg. Planirani prinos 8 t/ha, a potrebna površina 0,28 ha;
- za kukuruznu silažu predviđene dnevne potrebe su 25 kg, a 9.200 kg su ukupne godišnje potrebe. Planirani prinos je 30 t/ha sa potrebnom površinom od 0,31 ha;
- sejani travnjaci bi trebalo da omoguće 25 kg travne mase dnevno i 9.200 kg na godišnjem nivou. Prinos se planira na 30 t/ha, sa površine od 0,31 ha;
- za silažnu smešu grašak/grahorice sa ovsem/pšenicom/tritikaleom može se očekivati 25 kg dnevno, a ukupno 9.200 kg za godinu dana. Planirani prinos je 30 t/ha, na uzgajanoj površini od 0,31 ha.
Ukoliko se prihvati ovakvo planiranje programa proizvodnje, na posmatranom području bi bilo potrebno da se obezbedi 59 ari površina po jednom uslovnom grlu, što zbirno iznosi 10 ovaca, odnosno koza.
Planiranje u planinskom području
Za planinska područja, gde je nadmorska visina iznad 1.000 m, dostupni su jedino (mogu se koristiti) prirodni i sejani travnjaci. Ovo direktno uslovljava i način ishrane za koze i ovce koji je bez obzira na tip, baziran isključivo na travnim površinama.
Struktura proizvodnje stočne hrane u izrazito planinskom području Srbije za potrebe jednog uslovnog grla može se predvideti na sledeći način:
- za livadsko seno dnevne potrebe su 6 kg, a na godišnjem nivou iznosi 2.200 kg. Očekivani prinos sa prirodnih livada je 4 t/ha, dok je sa sejanih livada 8 t/ha. Potrebne površine za prirodne livade procenjuju se na 0,55 ha, dok su za sejane livade procene 0,28 ha;
- za travnu silažu procenjene potrebe su 25 t na dnevnom nivou, a ukupne (godišnje) iznose 9.200 kg. Procenjena proizvodnja može se ostvariti na prirodnim livadama površine od 0,92 ha.
Slično brdskim područjima i na brdsko-planinskim terenima u zavisnosti od konkretnog slučaja korišćenje prirodnih i sejanih travnjaka može se bazirati samo na jednom tipu ili se oni mogu kombinovati u različitim odnosima.
Konkretno, za grupu od 10 ovaca/koza trebalo bi obezbediti 1,47 ha prirodnih ili 74 ara sejanih travnjaka, savetuje Krajnović.